تفاوت RGB و CMYK در چاپ عکس

احتمالا شما هم تابحال متوجه شده‌اید که عکس‌ها پس از چاپ متفاوت‌تر به نظر می‌رسند و از خودتان پرسیده‌اید که چرا اینطور است؟

در این صورت باید تفاوت RGB و CMYK را در چاپ عکس یاد بگیرید. برای اینکه تون‌های عکس پس از انتقال روی کاغذ دقیقا مشابه صفحه کامپیوتر باشد، باید بتوانید از این سیستم‌های رنگی استفاده کنید. پس اجازه دهید به سراغ تفاوت این دو مدل رنگی برویم.

چرا باید تفاوت RGB و CMYK در چاپ عکس را یاد بگیریم؟

رنگ‌ها در همه جا وجود دارند اما به شکل‌های مختلفی ظاهر شوند. برخی اشیاء از خود نور ساطع می‌کنند ولی برخی دیگر نور را بازتاب می‌دهند. به دلیل این تفاوت، منطقی است که رنگ‌ها روی مواد مختلف به شکل‌های مختلفی دیده شوند. بنابراین در صورتی که یک عکس چاپ شده با چیزی که روی مانیتور کامپیوتر دیده‌اید، تفاوت داشت خیلی شگفت‌زده نشوید.

ما از مدل‌های رنگی برای نشان دادن رفتار نور روی مواد مختلف استفاده می‌کنیم. متداول‌ترین مدل‌های رنگی هم RGB و CMYK هستند.

RGB مدل رنگی است که نحوه‌ی رفتار اجسام ساتع ‌کننده نور مثل لامپ‌ها را تعریف می‌کند. این عبارت مخفف کلمات Red، Green و Blue (به ترتیب قرمز، سبز و آبی) است. این مدل رنگی یک مدل افزایشی است، یعنی اگر منابع نوری دارای این سه رنگ را با یکدیگر ترکیب کنید، به رنگ سفید می‌رسید.

CMYK مدلی است که نشان می‌دهد رنگ‌های مختلف جوهر چگونه با یکدیگر تعامل دارند. این عبارت مخفف کلمات Cyan، Magneta، Yellow (به ترتیب فیروزه‌ای، ارغوانی، زرد) و Key یا همان رنگ مشکی است. این مدل، جزء دسته‌ی رنگ‌های کاهشی است، یعنی وقتی رنگ‌های ذکر شده را با هم ترکیب کنید، به رنگ مشکی می‌رسید.

RGB و CMYK داخل کامپیوتر هم وجود دارند و به عنوان پروفایل‌های رنگی دیده می‌شوند.

هدف استفاده از پروفایل‌های رنگی این است که مطمئن شویم پس از پرینت فایل‌های دیجیتال نیز رنگ‌ها به صورت دقیق منتقل می‌شوند. لازم است چیزی که روی صفحه کامپیوتر می‌بینید، روی کاغذ هم دقیقا به همان شکل دیده شوند. اکثر نرم‌افزارهای ادیت عکس مثل فتوشاپ و لایتروم از هر دو حالت رنگی CMYK و RGB را برای کارهای دیجیتال و چاپی پشتیبانی می‌کنند. شما باید رسانه‌ای که قرار است برای نمایش تصاویر خودتان استفاده کنید را بشناسید. به این ترتیب می‌توانید از بهترین گزینه برای دستیابی به نتایج دقیق استفاده کنید.

RGB

در صورتی که به یک صفحه دیجیتالی نگاه کنید، متوجه خواهید شد که صفحه حاوی نقاط آبی، سبز و قرمز است.

برای نمایش تون‌ها و رنگ‌های خاص، هر نقطه مقدار خروجی نور خودش را تغییر می‌دهد تا دقیقا به رنگ مورد نظر برسد. برای ایجاد رنگ سفید، نقاط RGB به صورت کاملا پر نور روشن خواهند شد و برای ایجاد رنگ مشکی اصلا روشن نمی‌شوند.

برای نمایش رنگ‌های دیگر هم صفحه نمایش شما مقادیر مشخصی از ترکیب رنگ‌های قرمز، سبز و آبی را نمایش می‌دهد. برای مثال برای نمایش رنگ ارغوانی، نقاط قرمز و آبی روشن می‌شوند ولی نقطه‌ی سبز رنگ به صورت خاموش باقی خواهند ماند. تمامی صفحات دیجیتالی از RGB استفاده می‌کنند اما انواع مختلفی از صفحه نمایش (از صفحات AMOLED تا LCD) وجود دارد که باعث ناهماهنگی در رنگ‌ها خواهند شد.

صفحات AMOLED مثل لامپ‌های خیلی ریزی هستند که از خودشان نور ساتع می‌کنند ولی صفحات LCD نور تولید نمی‌کنند. به همین خاطر به نور سفید تابیده شده از پشت برای نمایش رنگ نیاز دارند. هر دو سیستم معایب و مزایای خاص خودشان را دارند. برای مثال صفحات AMOLED رنگ‌های شاداب‌تری را تولید می‌کنند اما در عین حال صفحات LCD خیلی بهتر رنگ‌های سفید را نمایش می‌دهند.

اغلب اوقات تکنولوژی AMOLED را در تلویزیون‌ها و موبایل مشاهده می‌کنید. در عین حال تکنولوژی LCD بیشتر در مانیتورها و صفحات لپ‌تاپ متداول‌تر است.

در عکس زیر شما می‌توانید یک گوشی موبایل و یک لپ تاپ را در حال نمایش یک عکس مشابه تماشا کنید. صفحه نمایش لپ تاپ از نوع LCD است اما در گوشی موبایل از صفحه نمایش AMOLED استفاده شده است. همانطور که مشاهده می‌کنید، هر دو رنگ‌ها را به شکل متفاوتی نمایش می‌دهند.

برای اطمینان از اینکه صفحه نمایش شما رنگ‌ها را به صورت دقیق نمایش می‌دهد، باید آن را کالیبره کنید. همچنین خرید صفحه نمایش‌هایی که طیف sRGB را به صورت کامل پوشش می‌دهند هم کمک بسیار زیادی به شما خواهد کرد. به بیانی دیگر باید صفحه نمایشی تهیه کنید که بتواند تمام طیف رنگ‌های موجود در سیستم RGB را نمایش دهد.

در صورتی هم که قصد دارید عکس‌های خودتان را چاپ کنید باید یک صفحه نمایش با دامنه‌ی بالا (High-Gamut) تهیه کنید. این صفحه نمایش‌ها قادر هستند رنگ‌های تصاویری که بعدا قرار است چاپ شوند را نمایش دهند.

CMYK

مردم اغلب اوقات از CMYK برای چاپ رنگی استفاده می‌کنند. در این سیستم رنگی، جوهرهای رنگی فیروزه‌ای، ارغوانی، زرد و مشکی به منظور خلق رنگ‌های متفاوت با یکدیگر ترکیب می‌شوند. از برخی جهات عملکرد CMYK تقریبا شبیه به RGB است. این سیستم رنگی هم از ترکیب‌های خاص رنگ‌های پایه برای خلق هزاران تون مختلف استفاده می‌کند. ولی از آنجایی که CMYK برای چاپ عکس کاربرد دارد، پروسه ایجاد رنگ‌های آن کمی متفاوت‌تر از RGB است.

از لحاظ تئوری ترکیب رنگ‌های فیروزه‌ای، ارغوانی و زرد باعث ایجاد رنگ مشکی می‌شود (همانطور که ترکیب رنگ‌های RGB باعث ایجاد رنگ سفید می شود). اما برای صرفه‌جویی در مصرف جوهر، بهتر است به جای ترکیب این رنگ‌ها از Key یا همان رنگ مشکی استفاده شود. از آنجایی هم که سیستم رنگی CMYK نمی‌تواند رنگ سفید را تولید کند، پرینترها از همان رنگ سفید کاغذ برای نمایش این رنگ استفاده می‌کنند.

نمایش رنگ‌ها با استفاده از CMYK هم با RGB تفاوت دارد. به جای استفاده از نقطه، در این سیستم یک لایه رنگ روی یک لایه دیگر قرار می‌گیرد تا تون‌های رنگی مختلف ایجاد شوند. اما برای ایجاد رنگ‌های دیگر از همان مفهومی استفاده می‌شود که در سیستم رنگی RGB مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال ترکیب رنگ‌های فیروزه‌ای و ارغوانی به تولید رنگ آبی منجر خواهد شد و رنگ‌های زرد و فیروزه‌ای هم رنگ سبز را خلق می‌کنند.

درست مثل صفحات RGB، پروسه‌های چاپ مختلف نیز روی اینکه رنگ‌های CMYK چگونه دیده می‌شوند تاثیر گذار هستند. برای چاپ عکس گزینه‌های مختلفی از چاپ آفست گرفته تا چاپ دیجیتال موجود است. فتوشاپ برخی پروفایل‌های CMYK دارد که برای برخی از پرینترهای تجاری کاربرد دارند. بنابراین اگر قصد دارید از پرینترهای حرفه‌ای لابراتوار استفاده کنید، بهتر است از تکنسین آن بپرسید که از چه پروفایلی استفاده می‌کنند.

چه زمانی باید از RGB و CMYK استفاده کنید؟

RGB پروفایل رنگی پیش فرض برای نمایش تصاویر دیجیتال است. بنابراین در صورتی که قصد ندارید تصاویر خودتان را چاپ کنید، هیچ دلیلی هم وجود ندارد که از گزینه‌های دیگر استفاده کنید. با این وجود در صورتی که قرار است آثار خودتان را چاپ کنید، باید از CMYK استفاده کنید و در غیر این صورت رنگ‌های نهایی شما دقیق نخواهند بود.

نحوه‌ی تبدیل RGB به CMYK

در صورتی که با فایل‌های دیجیتال کار می‌کنید، به احتمال زیاد پروفایل رنگی آن به صورت پیش فرض RGB است. برای تائید اینکه فایل موردنظر شما از سیستم RGB استفاده می‌کند می‌توانید در فتوشاپ به تب Image بروید. با کلیک روی تب Image در فتوشاپ، یک منو باز خواهد شد، در صورتی که ماوس را در این پنجره روی گزینه‌ی Mode نگه دارید، پروفایل تصویر را به صورت تیک‌دار مشاهده خواهید کرد. به این ترتیب می‌توانید متوجه شوید که عکس شما از RGB استفاده می‌کند یا CMYK.

تا به اینجای کار متوجه شدید که RGB بهترین پروفایل برای نمایش تصاویر روی صفحه نمایش است. اما در صورتی که قصد داشته باشید عکس خودتان را چاپ کنید باید چکار کنید؟ در این صورت باید پروفایل رنگی را تغییر دهید.

برای تبدیل فایل RGB به منوی Edit مراجعه کنید و سپس روی گزینه‌ی Convert To Profile کلیک کنید.

اکنون در پنجره‌ی باز شده به دنبال Destination Space بگردید و کادری که وجود دارد کلیک کنید.

همانطور که مشاهده می‌کنید چندین پروفایل رنگی در این بخش وجود دارد که می‌توانید از بین آن‌ها انتخاب کنید.

در اکثر موارد « Working CMYK U.S. Web Coated (SWOP) v2» بهترین گزینه پیش فرض موجود است. این پروفایل توانایی کار با پرینترهای خانگی و اداری معمولی را هم دارد.

همانطور که قبلا هم ذکر شد، در صورتی که با لابراتوارهای چاپ عکس کار می‎‌کنید، بهتر است پروفایل CMYK مورد استفاده آن‌ها را بپرسید. با این کار مطمئن خواهید شد که رنگ‌های عکس چاپ شده دقیق خواهند بود.

اکنون اجازه دهید به سراغ تفاوت RGB و CMYK برویم.

در عکس زیر از پروفایل RGB استفاده شده است:

در عکس زیر هم از پروفایل CMYK استفاده شده است:

تفاوت رنگ ممکن است به قدری نامحسوس باشد که شما به سختی متوجه آن شوید اما تصویری که در آن از رنگ‌های CMYK استفاده شده است کمی گرفته‌تر از تصویر RGB است. در صورتی که قصد دارید از تصاویر خودتان برای چاپ استفاده کنید، این موضوع قابل قبول است اما اگر قصد دارید عکس‌های خودتان را به صورت آنلاین منتشر کنید، این تغییرات کوچک ممکن است روی کیفیت کلی تصویر شما تاثیرگذار باشد.

سخن نهایی

در صورتی که قصد دارید بخش زیادی از کارهای خودتان را چاپ کنید، باید به تفاوت RGB و CMYK توجه داشته باشید. به این ترتیب زمانی که عکس‌های خودتان را چاپ کنید، با رنگ‌های غیر دقیق مواجه نخواهید شد. اما اگر قصد دارید تصاویر خودتان را فقط روی کامپیوتر نگه دارید، پروفایل RGB، گزینه ایده‌آل‌تری است و به صورت پیش فرض هم تصاویر شما از این پروفایل استفاده می‌کنند.

حتی در صورتی هم که قبلا کارهای خودتان را چاپ نکرده‌اید، چیزهایی که در مورد تفاوت RGB و CMYK یاد گرفته‌اید را به خاطر داشته باشید. هیچوقت نمی‌دانید که چه زمانی به چنین اطلاعاتی نیاز خواهید داشت. مهم‌ترین تفاوت یک عکس چاپی خوب و یک عکس بد، دانشی است که شما در اختیار دارید.

منبع: noornegar.com